Namazın farzlarından biri de, kıraattir. Nâfile, sünnet ve vitir namazının bütün rekatlarında, farz namazların ise herhangi iki rek'atinde kıraat (okumak) farzdır. Kur'ân-ı Kerîmde şöyle buyurulur: "O halde Kur'ân'dan kolayınıza geleni okuyun" (Müzemmil, 20) (Buradaki emir vücub içindir.) Hz. Peygamber de şöyle buyurmuştur: "Kıraatsiz namaz olmaz" (Müslim, Salât, 42).
Namazda kıraat (okumak) iki şekilde yapılır. Gizli (hafif) ve açık (sesli). Gizli kıraat; kişinin kendi duyacağı kadar okuması, açık kıraat; yanındakilerin de, işitecekleri kadar sesli okumasına denir. Gizli okumanın en alt sınırı dilin hareket etmesi, en üst sınırı ise sadece okuyanın kendisinin duymasıdır. Yanındaki bir iki kişinin, işitmesinin zararı olmaz. Diğerleri de, duyacak kadar olursa, mekruh olur. Sesli okumak ise, çok kişinin işitmesi demektir. Hanefî mezhebinde kıraati açıktan okumanın en alt sınırı olarak imamın arkasındaki ilk safın duyabileceği ölçü belirlenmiştir.
Konuşma yetisine sahip kişinin namazda Fâtiha ve diğer sureleri, sadece zihinden okuyarak dili ve dudakları kıpırdatmadan Kur'an okumak kıraat sayılmadığından kılınan namaz geçerli olmaz. Böyle yapmakla namazın rüknü olan kıraat de yerine getirilmiş olmaz. Çok kimse, bunu bilmedikleri için, dillerini bile oynatmadan namaz kılıyorlar. Namazları sahih olmuyor.
Kişinin kendisinin duyacağı bir sesle fısıldar gibi, harfleri yerlerinden çıkartarak ve eğer yanında başkaları varsa onları rahatsız etmeyecek bir şekilde dudaklarını ve dilini kıpırdatarak kendi duyabileceği bir sesle okuması gerekir. (Merğînânî, el-Hidâye, I, 352-353).
Sadece düşünceyle ibadet ve kıraat yerine gelmez. Kalp ve zihinden geçenin geçerliliği kalp, iman ve niyet ile ilgili meselelerin merkezidir. Örneğin: Kişinin namaza girmesi için niyet şarttır ki, yeri de kalptir. Dille ifadesine ihtiyaç yoktur. Sahabeden ve tabiinden böyle bir şey gelmediği gibi Efendimiz (sav)’in "Şu namazı kılıyorum." diye dil ile niyet ettiğini belirten bir hadis yoktur. "Namaz için kalktığında tekbir aldı." rivayeti vardır.(5) Niyetin yeri kalp olduğu için dile gerek yoktur. Hatta bazı fukaha namazda dil ile yapılan niyeti mekruh görmüşlerdir. Çünkü dil bazen kalbe engel olabilir. Yani dil ile niyet edeceğim diye kalple başka şeyler düşünüp niyetin bozulmasına neden olabilir. Bazı fıkıhçılar ise, kalplerin sahabe ve tabiin dönemindeki kadar saf olmadığından vesveseyi önlemek için dil ile ifade etmenin güzelliğinden bahsetmişler, hatta bazıları da bunun gizli bir sünnet olacağını söylemişlerdir. Demek ki niyetin asıl yeri kalptir. Kişi kalbinden imandan çıktığını (inkar ettiğini) geçirirse, kafir olur. Bunu dille söylemesine gerek yoktur.
Hanefî mezhebinde namazda kıraatin farz olan miktarı tercih edilen görüşe göre en az üç kısa âyet veya buna denk bir uzun âyettir. Namazda Fâtiha sûresini okumak ise Hanefîler’e göre namazın rüknü değil vâcibidir. Diğer üç mezhebe göre ise kıraatin asgari miktarı her rek‘atta Fâtiha sûresinin okunmasıdır.
Namazda sünnet miktarı Kur'ân okunduktan sonra, insanda bir tutukluk ve şaşırma olursa, hemen rükûya gitmeli, başka bir âyete veya sûreye geçmemelidir. Fakat henüz sünnet miktarı okumamışsa, başka bir yere geçmesinde kerahet olmaz.
Rabbim kılmış olduğumuz namazlarımızı kabul eylesin. Amin.
Videomuzu beğendiyseniz beğeni butonuna basmayı ve kanalımıza abone olmayı unutmayın. Diğer videolar için takipte kalın.

Merhaba.
Kanalımızda "Bilmeniz Gereken Ne Varsa" sloganıyla hayatınıza yön verecek faydalı videolar paylaşıyoruz. Destek için abone olmayı unutmayınız..